Anestezi; Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanı (Anestezist) tarafından uygulanan bir işlem olup, ameliyat öncesi ve sonrası da dahil olmak üzere ameliyat süresince hastanın ağrı duymamasını, yapılan girişime tahammülünü, ameliyattan sonra süreci hatırlamamasını ve konforunu sağlamak üzere geliştirilmiş bir dizi tıbbi uygulamanın adıdır. Genel, rejyonal (bölgesel) veya lokal anestezi şeklinde uygulanabilir.
Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanı; Tıp Fakültesi mezunu, bu dalda dört yıllık uzmanlık eğitimini tamamlamış, alanının teorik ve pratik tüm bilgileri ile donanmış, tekrar yaşama döndürme becerisini etkin bir şekilde yapabilen, ameliyat sonrası hasta bakımında yetkin, üst düzey tıp teknolojisini kullanabilen, bu bilgi ve becerisi ile hastanın/sizin ameliyat sürecinizi güvenle geçirmenize, sağlığınıza kavuşmanıza olanak sağlayan kişidir.
Anestezi, kelime anlamı olarak "hissizlik, duyusuzluk" demektir. Bundan dolayı ameliyatlar hasta için ağrısız ve hatırlanmayan işlemlerdir. Ancak güvenle ameliyat olabilmeniz için duyunun ortadan kaldırılması gerekli olmakla birlikte yeterli değildir. Ameliyat sırasında, solunum, dolaşım gibi yaşamsal işlevleriniz de kontrol altında tutulmaktadır. Bu nedenle anestezi uzmanı sizin her bakımdan koruyucunuzdur.
Ameliyatlar yaklaşık 150 yıldır anestezi ile yapılmaktadır ve ameliyat tekniklerinin gelişmesi anesteziyolojideki gelişmeler ile birlikte olmuştur.
ANESTEZİ ÇEŞİTLERİ
Genel Anestezi:
Hastanın anestezi altında bilincinin tam kapalı/şuursuz olması demektir. Genel anestezi oluşturmak için kullanılan maddelere genel anestezikler adı verilir. Damardan verilenlere intravenöz, anestezi, solunum yolu ile oksijen ile birlikte kullanılanlar inhalasyon anestezisi olarak adlandırılır. Her hastanın özelliğine göre seçilebilecek çok sayıda genel anestezi ilaçları bulunmaktadır.
Bölgesel (Rejyonal) Anestezi
Vücudun bir kısmının; (kol, bacak, vb.) lokal anestezik adı verilen ilaçların iğne ile enjekte edilerek uyuşturulmasına "Bölgesel Anestezi" denilir. Spinal anestezi, epidural anestezi, sinir blokları vb. gibi çeşitleri vardır.
Lokal Anestezi:
Küçük cerrahi girişimlerde sadece girişimin yapıldığı bölgenin uyuşturulmasıdır. Bu uygulamayı ameliyatı yapacak olan doktor yapabilir, ancak hastanın yaşamsal fonksiyonların takibi veya sakinleştirilme gereksinimi olduğunda lokal anestezi doktorunuz yine yanınızda olacaktır.
Ağrısız Normal Doğum ve Sezaryen
Epidural analjezi anne adayının normal doğum öncesinde bel kısmından bir kateter yardımıyla anestezik madde verilerek belden aşağısında ağrının hissedilmesini engelleyen bir işlemdir. İlaç verildikten sonra doğum sancıları karında ve kasıklarda kasılma ve basınç olarak hissedilir, ağrı ve acı hissedilmez.
Sezaryen ameliyatında genel anesteziye alternatif olarak epidural anestezi, kombine epidural-spinal anestezi ya da spinal anestezi uygulanabilir. Anne sezaryen sırasında vücudunun alt kısmı ile ilgili hiç ağrı duymaz. Anne bebeğini operasyon sırasında doğar doğmaz görebilir. En kısa zamanda bebeği besleyebilir hale gelir.
Uygulama sırasında anne belini dışarıya çıkaracak şekilde oturur. İşlemin yapılacağı bölge antiseptik solüsyonla temizlenir ve lokal anestezi ile uyuşturulur. Daha sonra özel bir iğne ile bel bölgesinden epidural aralığa ilaç verilir. Genellikle daha sonra tekrar ilaç verebilmek için bu aralıkta bir kateter bırakılır.
İşlem sonrası nadiren geçici başağrısı olabilir. İdrar yapmada geçici bir zorluk olabilir.
Anestezi Doktorunuz ve Siz
Anestezi doktorunuz ameliyatın öncesi, ameliyat süreci ve sonrası da dahil olmak üzere sürekli olarak yanınızdadır.
Ameliyattan Önce
Sizi anestezi polikliniğinde veya ameliyat günü odanızda ziyaret edip, sağlık durumunuzu inceler, muayene eder,
Yapılmasını istediği tetkikleri, tedavi ve bakımı, gerekli gördüğü konsültasyonları önerir,
Anesteziden önce gereken ilaçları yaptırır.
Muayene sonucuna ve hastalığınıza göre size en uygun anestezi yöntemini, ameliyathaneye gelişinizden itibaren yaşayacağınız süreci ve yapacaklarını anlatır, varsa sorularınızı yanıtlar.
Hukuki olarak gerekli olan anestezi uygulamasının süreçle ilgili bilgileri içeren aydınlatılmış onam formunu anlatıp, imzalatarak yanınızdan ayrılır.
Ameliyat Süresince
Ağrı duymamanız için gerekli ilaçları uygular, kalp-dolaşım ve akciğerlerinizin düzenli çalışmasını kontrol eder, bunların ve diğer organların iyi bir şekilde çalışması için gerekli tedavileri, ihtiyaca göre serum, kan-kan ürünleri ve diğer ilaçları uygular.
Ameliyattan Sonra
Anestezistin görevi size sadece ameliyat için anestezi vermek (uyutmak) değil, aynı zamanda anesteziden çıkarmaktır (ayılma: uyandırmak).
Ameliyat sonrası ortaya çıkan ağrılar, anestezist tarafından planlanan bir yöntemle özel cihazlar yardımı ile sizin kontrolünüz altında (hasta kontrollü analjezi) kontrol altına alınmaktadır.
Anestezi yeterli bilgi ve deneyimi olan kişilerce (Anestezist) uygun şartlar altında, uygulandığında son derece güvenli, aynı zamanda ameliyat sürecinde hastanın konforunu, ameliyata tahammülünü sağlayacak bir uygulama olduğunu bilinmelidir.
Yoğun Bakım Ünitesi
Anesteziyoloji bilinenin aksine oldukça geniş kapsamlı multidisipliner bir tıp dalıdır. Günümüzde anestezistlerin ameliyathane dışında da pek çok uğraşı alanları vardır. Anestezi uzmanının diplomasındaki ismi "Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanı" dır. Animasyon, "canlandırma", Reanimasyon ise "yeniden canlandırma" anlamında kullanılan bir terim olup,herhangi bir nedenle yaşamı kesintiye uğramış hastalara temel ve ileri yaşam desteği uygulayarak, neden ortadan kalkıncaya kadar hayatta kalmalarını sağlamaya yönelik çabaların tümüdür.
Pek çok insanı yaşama döndüren tüm bu çabalar sonucunda, bugünkü Yoğun Bakım Üniteleri'nin temeli oluşmuştur. Yoğun Bakım Ünitelerinin yönetimi anestezi uzmanlarınca sürdürülmektedir.
Algoloji (Ağrı) Polikliniği
Ağrının geçmişi insanoğlu kadar eskidir. Herkes yaşamının herhangi bir döneminde farklı nedenlere bağlı gelişen, farklı şiddetlerdeki ağrılardan yakınmıştır. Ağrının fizyolojisinin giderek daha açık olarak tanımlanması ile son yıllarda modern tıbbın içerisinde Algoloji Bilim Dalı hızla gelişmiş ve bugünkü konumuna gelmiştir.
Anestezistler değişik nedenlere bağlı oluşan akut ve kronik ağrı tedavisini de üstlenmişler ve bu alana yoğun bir ilgi duymuşlardır.
Geçmişte hastalık bulgusu olarak görülen ağrı -özellikle kronik ağrı- artık başlı başına bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Hastalıklara bağlı ağrılar, o hastalığın tedavi edilmesi ile birlikte ortadan kalkmaktadır. Bazı kronik ağrı sendromlarının nedeni belli değildir, bu durumda çabalar kişiye ağrısız konforlu bir yaşam sürdürmesini sağlamaya yöneliktir.
Ağrı Tedavi Merkezlerinde kronik ağrılı hastalar; değerlendirilip, tanıları konularak ve multidisipliner bir yaklaşımla uygun tedavileri planlanmalı, bilimsel temellere dayandırılarak hazırlanan protokollere göre tedavi edilmelidir.
Anestezi uzmanı doktorlar ameliyat sırasındaki ağrıyı ortadan kaldırmadaki deneyimleri nedeni ile bu alanda da aktif ve primer rol almaktadır. Geliştirilmiş olan pek çok yöntem ile ameliyat sonrası akut ağrıların kontrolü, ağrısız doğum ve dindirilemeyen kronik ağrıların tedavisi mümkün olabilmektedir.